Skip to main content

Oι παράμετροι του fitness – Οφέλη και σημεία προσοχής

Ο όρος fitness περικλείει τις παραμέτρους εκείνες των φυσιολογικών λειτουργιών του οργανισμού που προσφέρουν προστασία από ασθένειες, οι οποίες οφείλονται στην καθιστική ζωή. Βελτίωση αυτών των παραμέτρων προέρχεται μέσα από τη φυσική δραστηριότητα και την άσκηση. Οι προσαρμογές από τη φυσική δραστηριότητα ή το πρόγραμμα άσκησης, παρουσιάζονται είτε άμεσα, είτε έμμεσα (μακροπρόθεσμα) και είναι οι εξής:

Άμεσες

> Μείωση των επιπέδων γλυκόζης στο αίμα 

> Της ευαισθησίας στην ινσουλίνη έως και 48 ώρες μετά

> Μείωση των Τριγλυκεριδίων έως και 72 ώρες μετά

> Αύξηση της HDL χοληστερόλης έως και 24 ώρες μετά

> Μείωση της συστολικής αρτηριακής πίεσης έως και 12 ώρες μετά

> Βελτίωση του ύπνου

> Βελτίωση της ψυχικής διάθεσης έως και 24 ώρες μετά

Έμμεσες

> Μεταβολικές: στα μεταβολικά συστήματα του οργανισμού, δηλαδή στα συστήματα εκείνα που χρησιμοποιούνται για την παραγωγή ενέργειας

> Καρδιαγγειακές: στην καρδιά, τα αγγεία και τους πνεύμονες

> Νευρομυϊκές: στο νευρικό σύστημα και τις μυϊκές ίνες

> Μορφολογικές: στα οστά, τους μύες, τη μυϊκή σύσταση

Παράμετροι fitness και σημεία προσοχής!

Μυϊκή αντοχή 

Η μυϊκή αντοχή αναφέρεται σε συγκεκριμένο αριθμό επαναλήψεων σε καθορισμένο χρονικό διάστημα. Επιτυγχάνεται με την προπόνηση αντιστάσεων ή με ασκησιολόγιο με το βάρος του σώματος έως την εξάντληση ή μέχρι τη συμπλήρωση συγκεκριμένου χρονικού διαστήματος, με αριθμό επαναλήψεων >12.

Μυϊκή δύναμη

Η μυϊκή δύναμη, αναφέρεται στη μέγιστη δύναμη, δηλαδή τη μεγαλύτερη δυνατή δύναμη που είναι σε θέση να αναπτύξει το νευρομυϊκό σύστημα σε μια μέγιστη συνειδητή συστολή. Επιτυγχάνεται με την προπόνηση αντιστάσεων σε υψηλά φορτία και αριθμό επαναλήψεων <6. Προϋπόθεση για την έναρξη προπόνησης μέγιστης δύναμης αποτελεί η σωστή τεχνική εκτέλεση των ασκήσεων με μικρότερα φορτία και το πλήρες εύρος κίνησης, το οποίο θα παίξει καθοριστικό ρόλο και στη μέγιστη δυνατή “απορρόφηση’” από το νευρομυϊκό σύστημα των προσαρμογών που μπορεί να προσφέρει αυτού του είδους η προπόνηση. Μικρότερο εύρος κίνησης του “κανονικού” μειώνει τις προσαρμογές της προπόνησης. Τα παραπάνω ισχύουν και για την προπόνηση μυϊκής αντοχής.

Καρδιοαναπνευστική αντοχή

Η ικανότητα διατήρησης μιας συγκεκριμένης απόδοσης για όσο το δυνατόν μεγαλύτερο χρονικό διάστημα. Χαρακτηριστικό της καρδιοαναπνευστικής (αερόβιας) άσκησης θα πρέπει να αποτελούν ο τύπος της άσκησης, καθώς η αερόβια άσκηση δεν χαρακτηρίζεται από την εκτέλεση μιας μόνο δραστηριότητας για συνεχόμενο διάστημα άνω των 20′. Αντιθέτως, αυτό που τη χαρακτηρίζει είναι η διάρκεια της άσκησης ανεξαρτήτως περιεχομένου. Έτσι, μπορούν να εμπλακούν πολλές δραστηριότητες για το χρονικό διάστημα αυτό, χωρίς να γίνεται μονότονη. Η συχνότητα της άσκησης, η ένταση της άσκησης (π.χ διαλειμματική), η διάρκεια και η προοδευτική δυσκολία της άσκησης, πρέπει επίσης να χαρακτηρίζουν ένα πρόγραμμα αερόβιας άσκησης.

Ευλυγισία

Είναι η ικανότητα διάτασης των μυών, τενόντων, συνδέσμων αλλά και του δέρματος και αφορά τη συνολική ελαστικότητα των σκελετικών μυών. Στόχος της ευλυγισίας είναι η προετοιμασία των μυών για να επιτευχθεί το κατάλληλο εύρος κίνησης γύρω από την άρθρωση. Προσοχή χρειάζεται για το χρονικό διάστημα που θα εκτελεστούν οι διατάσεις (π.χ. πριν, μετά, ή διαφορετική ώρα της προπόνησης), τη διάρκεια της διάτασης, καθώς και το είδος των διατάσεων (δυναμικές, στατικές, PNF).

Σύσταση σώματος

Η αναλογία του σωματικού λίπους, του μυϊκού ιστού και του νερού στο ανθρώπινο σώμα. Η διατροφή παίζει σημαντικό ρόλο στη διαμόρφωση της σωματικής σύστασης. Ένα σωστά ισορροπημένο πρόγραμμα διατροφής θα πρέπει να παρέχει τα απαραίτητα μακροθρεπτικά στοιχεία (πρωτείνες, υδατάνθρακες και λιπαρά), καθώς και τα απαραίτητα μικροθρεπτικά στοιχεία (βιταμίνες και ιχνοστοιχεία). Σημαντικό ρόλο επίσης παίζει η καλή ενυδάτωση του οργανισμού. Προσαρμόζεται ανάλογα πάντα με το φύλο, την ηλικία, τη σωματική σύσταση, πιθανά νοσήματα, το είδος προπόνησης και τους στόχους του καθενός και δεν είναι ίδια για όλους.

Ψυχολογική κατάσταση

Τα τελευταία χρόνια στις παραμέτρους της φυσικής κατάστασης εντάσσεται και η ψυχολογική υγεία του ασκούμενου, η οποία περιλαμβάνει την αυτοεκτίμηση, την αυτοπεποίθηση και τη θετική “ιδέα”.

Νίκος Σωτηριάδης, MSc